Arbeidsverzuim komt in elke organisatie voor en een enkele ziekmelding hoeft in de meeste gevallen geen probleem te zijn, maar wanneer er sprake is van frequent verzuim kan dit een belangrijk signaal zijn van dieperliggende problemen, die zowel medisch of psychisch van aard kunnen zijn, als hun oorsprong kunnen hebben in de privésituatie of het werk zelf.
Wanneer signalen tijdig worden herkend en vervolgens op een open en respectvolle manier bespreekbaar worden gemaakt, kan langdurige uitval vaak worden voorkomen. Het is daarom van groot belang frequent verzuim niet uitsluitend te benaderen als een administratieve kwestie, maar vooral te zien als een waardevolle signaalfunctie die inzicht geeft in de bredere context van de medewerker en de organisatie.
Door op deze manier te kijken en te handelen, levert dit voor de organisatie verschillende voordelen op: de kans op langdurige uitval wordt kleiner, de kosten voor de organisatie blijven lager en tegelijkertijd ontstaat er meer werkplezier en betrokkenheid binnen het team
.
Belangrijke aandachtspunten
Bij herhaald verzuim is het raadzaam om direct na te gaan of er sprake is van medische of niet-medische oorzaken, waarbij het belangrijk is om altijd een brede blik te houden en te beoordelen of de medewerker nog in staat is om het werk gezond, gemotiveerd en met voldoende draagkracht uit te voeren. Oorzaken van frequent verzuim kunnen immers ook buiten de werkomgeving liggen, bijvoorbeeld in de vorm van thuisproblematiek, mantelzorg, motivatieproblemen of financiële stress. Daarnaast zijn signalen zoals klachten over werkdruk, non-verbale uitingen van vermoeidheid of prikkelbaarheid en spanningen binnen het team vaak duidelijke voorlopers van langdurig verzuim en verdienen zij dus serieuze aandacht.
Risico’s bij niet-handelen
Wanneer signalen van frequent verzuim niet tijdig worden opgepakt of erkend, kan dit leiden tot langdurige uitval van medewerkers, met als gevolg verlies van inzetbaarheid, stijgende kosten en een negatieve impact op het team doordat de werkdruk hoger wordt en de betrokkenheid afneemt.
Preventieve aanpak
Een preventieve aanpak begint bij het voeren van periodieke gesprekken waarin leidinggevenden op een laagdrempelige en structurele manier met medewerkers spreken over werkplezier, gezondheid en persoonlijke omstandigheden. Om deze gesprekken te ondersteunen kan een eenvoudig hulpmiddel zoals het stoplichtmodel worden ingezet, waarin drie niveaus worden onderscheiden: groen staat voor een situatie zonder zorgen, oranje geeft aan dat er signalen zijn die aandacht vragen en rood duidt op een verhoogd risico waarbij ingrijpen noodzakelijk is. Dit model helpt managers en HR om snel inzicht te krijgen in waar extra aandacht nodig is en om proactief te kunnen handelen. Daarnaast is het van groot belang de samenwerking te zoeken met de bedrijfsarts, casemanager en/of praktijkondersteuner bedrijfsarts, zodat er een integrale aanpak ontstaat die gericht is op preventie en duurzame inzetbaarheid.
Frequent verzuim vormt een belangrijke indicator voor het risico op langdurige uitval en vraagt daarom om een proactieve, signalerende en samenwerkende benadering. Door tijdig in gesprek te gaan met medewerkers en signalen serieus te nemen, kan een organisatie veel verzuim voorkomen, de inzetbaarheid versterken en het werkplezier vergroten.
Sluit je aan bij het netwerk van DAI-Bedrijfsartsen & HR
DAI Bedrijfsartsen is een nieuw initiatief binnen het bredere netwerk van DAI Artsen. Academy INC, het scholingsbureau met ruim 15 jaar ervaring, verzorgt trainingen en scholingen op het snijvlak van psychosociale arbeidsbelasting.
Neem gerust contact op voor een op maat gemaakte training op het gebied van werkplezier, zeg NEE tegen agressie, leiderschap, verzuimgesprekken of psychologische veiligheid.
